Jordrotasjon

Står du på den nordlege halvkula, kan det verke som om jorda roterer mot klokka. Oppleving av rørsleretning avheng heilt av kva referansepunkt vi har. I verdsrommet er det inga absolutt retning. Vi kan derfor berre beskrive rotasjonen til jorda i forhold til noko anna, for eksempel eit punkt på jordoverflata. Dersom vi bruker sola som referansepunkt, vil det på den nordlege halvkula sjå ut som om sola står opp i aust.

Vi kan lage ein modell av dette med ein globus og ei lyskjelde. Lag eit lite menneske i heftemasse og plassar rundt på globusoverflata. Observatørar på Nordpolen, Sydpolen, ved ekvator og ute i romma vil alle observere rotasjonen til jorda på forskjellig måte.

Grubleteikningane har som regel ikkje eitt riktig svar og er derfor framifrå for å stimulere til diskusjon hos elevane. Å kunne argumentere for eigne vurderingar og gi konstruktive tilbakemeldingar blir framheva som ein viktig del av grunnleggjande munnlege ferdigheiter i naturfag.

Det krev ein del øving å bli ein god lyttar. Å lytte handlar ikkje berre om å vere stille når andre snakkar; lytting krev respons på det som blir sagt.

Det er viktig at elevane får høve til å snakke og resonnere ved å bruke faglege termar. Diskusjonar i heil klasse kan kjennast utrygt for mange elevar. I små grupper får elevane høve til å setje ord på eiga tenking, men det krev også at dei lyttar til kvarandre. Ved arbeid i små grupper er det viktig å hugse at aktiviteten må vere strukturert og ha ei bestemt tidsavgrensing.

Eit eksempel på ein enkel strategi for diskusjon i små grupper ved bruk av grubleteikning er:
Del klassa inn i grupper på tre elevar.
Elev 1 skal forklare dei andre på gruppa kva utsegn ho trur er mest riktig.
Elev 2 skal stille spørsmål og utfordre forklaringa til elev 1. 
Elev 3 skal summere.